کارشناسان ایرانی در مورد سیستمهای نظارت تصویری امروزی چه نظری دارند؟

نظارت تصویری امروزه به یکی از صنایع فراگیر و بسیار پیشرفته تبدیل شده است. دوربینهای مداربسته خواه در سیستمهای کنترل تردد، حمل و نقل شهری و یا جمع آوری مدرک برای مراجع قضایی و همچنین جهت برقراری امنیت و آرامش برای افراد جامعه بسیار مورد استفاده قرار میگیرند. این فناوری در سالهای اخیر با گذار از یک سیستم ساده ی آنالوگ و مستقل تبدیل به راهکارهای شبکه ای و دیجیتال شده که در حقیقت صنعت نظارت تصویری را با انقلابی روبرو کرده و طی آن اطلاعات نظارت تصویری اکنون دیگر آنالیز، آرشیو، توزیع و مدیریت میشوند. تاکنون پیشرفتهای بسیاری در صنعت نظارت تصویری رخ داده است. پیشرفتهایی که شامل موارد مختلفی همچون تبدیل سیستمهای آنالوگ به دیجیتال و معرفی سیستمهای ویدئو آنالیتیک شده، این صنعت را هر روزه با تغییرات شگرفی روبرو میکند. در این راستا مجله علمی تخصصی دنیای حفاظت با تنی چند از کارشناسان ایرانی این صنعت گفتگوهایی را داشته و طی این گفتگو ها نظرات آنها را در این مقاله مطرح می نماید.

دلیل رشد سیستمهای ویدئو آنالیتیک

سیامک یاسی مدیرعامل شرکت دورنگر در راستای رشد روزافزون این سیستمها میگوید: تکنولوژی با رشدی که همه روزه شاهدش هستیم، همواره دستخوش تحول میشود و در حال حاضر شاید سرعت آن روبه افزایش باشد. چرا که صنعت ما جدید بوده و با توجه به نیازهای تکنولوژیکی که در حال حاضر در جوامع بشری وجود دارد، این صنعت نیز به الطبع رشد میکند. به دنبال نیازهای موجود، صنعت آنالیتیک و صنایع وابسته که بر اساس نیازهای اجتماعی شکل میگیرند، رشد بسیار فزاینده ای داشته اند و تلاش میشود تا با توجه به نیازهای جامعه، فناوریهای مرتبط با آنالیتیک رشد روزافزونی داشته باشند. وی همچنین ادامه میدهد: نیازهای زیادی به آن فناوریها در صنعت وجود دارد. با توجه به رشد کیفیت تصاویر، امکان استفاده از آنالیتیک های مختلف به وجود آمده است. زمانی در گذشته، برای شناسایی سه بعدی و تشخیص جنسیت، مشکل داشتیم. اما حالا با استفاده از آنالیتیک ها، میتوان بدون حضور نیروی انسانی، نظارت کاملی بر روی محیط داشت. این فناوریها در زمینه ازدحام جمعیت، تعداد افراد وارد و خارج شونده، نوع جنسیت افراد وارد و خارج شونده برای آمارگیری های مختلف و حوزه مدیریت مشتری در صنایع مختلف، بسیار میتوانند کارآمد باشند. در هر صنعتی بسیار اهمیت دارد که مشخص شود چه افرادی مراجعه کننده هستند. مسئولین کارخانه ها مایلند که در صورت ایجاد ازدحام جمعیت، آلارمی برای آن دریافت نمایند. فناوریهای جدیدی برای آنالیتیک ها عرضه میشود که خدمات بسیار ارزنده ای در صنعت به شمار میروند. علی یارمحمدی مدیرعامل اینفوسک نیز در راستای پیشرفت روزافزون فناوریهای آنالیتیک میگوید: زمانی که یک تکنولوژی جدید به بازار جهانی معرفی میشود، بعد از مدتی به بازار ایران نیز میرسد و نیاز آن توسط مشتری احساس میشود، وقتی که مشتری با امکانات و مزیتهای آن آشنا میشود، علاقه مند به استفاده از آن میگردد. کارهایی که شرکتها انجام میدهند، شامل تبلیغات، آموزش ها و برنامه های تبلیغاتی باعث رشد سریع فناوریها و آشنا شدن مشتریان با محصولات است. مدیر عامل اینفوسک همچنین در مورد دلایل رشد سیستمهای ویدئوآنالیتیک نیز چنین اظهار می نماید: یکی از دلایلی که سیستمهای آنالیتیک به وجود آمده آن است که حجم دوربینهای مورد استفاده قرار گرفته در دنیا، بسیار زیاد است و این سیستمها احتیاج به اپراتور دارند. در واقع هدف تنها ضبط و نمایش تصاویر دوربینها نیست، بلکه باید از آنها استفاده ی مناسبی نیز صورت گیرد. امروزه کارفرما تمایل دارد در صورت وقوع اتفاقاتی که برایش اهمیت دارد، متوجه آنها شود، اما با افزایش تعداد دوربینها، امکان بررسی تصاویر تمامی آنها، از عهده ی یک اپراتور خارج میشود. در این شرایط سیستم باید به صورت هوشمند این امکان را برای کارفرما به وجود آورد. هنگامی که این نیازها در دنیا به وجود آمد، احتیاج بود تا راهکاری با دقت بیشتر و هوشیاری بیشتری در مقایسه با اپراتور بدون خطای نیروی انسانی بتواند این کار را انجام دهد. در نتیجه این نرم افزارها ساخته شدند. محمد رحمانی، معاونت فنی شرکت سامانه پرداز امیرکبیر در راستای توجه ویژه ی کاربران به سیستمهای نظارت تصویری چنین ابراز میکند: با توجه به تجربه ی ما در صنعت نظارت تصویری، اولین دلیلی که کارفرمایان سراغ دوربینهای تحت شبکه میآیند، افزایش امنیت در سایت است. معمولا مشتریان ما ایده ای کلی در این مورد دارند، هر کسی حتی آنهایی که در پروژه ها مشاور دارند، معمولا به صورت تعریف شده و دقیق نیاز خود را نمی دانند. تصور آنها این است که با وجود دوربین امنیت افزایش مییابد، اما روش آن را نمی دانند.

بازگشت سرمایه با سیستمهای آنالیتیک

معاونت فنی شرکت سامانه پرداز امیرکبیر در ادامه میگوید: هنگامی که دوربینی وارد سایت میشود و نصب و راه اندازی آن صورت میگیرد، بعد از راه اندازی تازه کارفرما به این نتیجه میرسد که دوربینها چه نیازهایی را رفع میکنند. هنگامی که ویژگی های ذاتی یک دوربین در سایت مورد استفاده قرار گیرد، باعث افزایش انضباط در محیط میشود و بخشی از مشکلات امنیتی از نظر ذهنی کاهش می دهد. از اینجاست که سطح توقع پایه ی کارفرما شکل میگیرد. در واقع تعریف های جدیدی از نیازها بعد از نصب یک سیستم در سایت به وجود می آید. وی این گونه ادامه میدهد: علت عمده ی این مسئله آن است که توقعی که کارفرمایان از به کارگیری سیستم دارند، خروجی مورد نظر را برای آنها در پی ندارد. در واقع آنها نمیتوانند به صورت دقیق اعلام کنند که تا چه میزان امنیت بیشتر شده و چقدر سرمایه بازگشت پیدا کرده است. بنابراین نیاز دارند تا با بهره گیری از سیستمهای هوشمند این کار را به صورت سیستماتیک انجام دهند تا نتیجه ی بهتری به دست آورند. اینجاست که نیازهای جدیدی پدید می آیند و هنگامی که زیربنای این سیستم ها که همان تصویر است، به خوبی گذاشته شود، روی همان بستر میتوان بسیاری از توقعات جدید را پوشش داد. رحمانی همچنین میگوید: یکی دیگر از دلایل رشد این سیستم ها آن است که به صورت معمول و از نظر فنی، کارفرمایان نمیتوانند از تصاویر نظارت تصویری استفاده ی خالص را داشته باشند. در نتیجه کاربران به استفاده از سیستمهای آنالیتیک تصویری روی می آورند تا بتوانند به گزارشگیری از سیستمها بپردازند و به عنوان مثال، از قابلیتهایی همچون شمارش افراد استفاده کنند. آرش جهانشاهی قاجار، رئیس هیئت مدیره چشم انداز ارتباط نظر متفاوتی دارد: استفاده از تجهیزات آنالیتیک تصویری، یک منطق شفاف و ساده دارد، اما با وجود این منطق شفاف و ساده، هنوز هم چندان از سیستمهای آنالیتیک استفاده نمیشود. تا حدود ده سال پیش، هر آنچه در صنعت نظارت تصویری اتفاق می افتاد، ارتقای آن چیزی بود که از ابتدا در حدود سال 1940 توسط شرکت AEG ارائه شده بود. المان های اصلی این سیستمها تا حدود ده سال پیش یکسان بوده است. اگر سیستم های آنالیتیک را از سیستمهای نظارت تصویری کنار بگذاریم، الان تفاوتی با ابتدای این صنعت ندارد و تنها رزولوشن ها بالاتر رفته و سیستمهای ضبط تصاویر پیچیده تر شده اند و تعداد دوربینها افزایش یافته است. در نتیجه بدون سیستم های آنالیز تصویری فشار بیشتری به اپراتور وارد میشود. به همین دلایل، شرکتهای نظارت تصویری در دنیا، به فکر افتادند تا این راهکارها را از حالت یک سیستم پسیو ساده شامل ضبط و نمایش تصاویر به صورت سیستمی درآورند که خدمتی هوشمندانه را ارائه مینماید. البته متأسفانه بخش بزرگی از قابلیتهای دوربینها و سیستمها که کاربران برایشان پول پرداخت میکنند، بدون استفاده می ماند. وی در مورد اینکه عقیده دارد، سیستمهای آنالیتیک به خوبی در ایران مورد استفاده قرار نمیگیرد، میگوید: عدم استفاده از سیستمهای آنالیز تصویری به دو مسئله آموزش و باور بر میگردد. به عنوان مثال، یکی از سازمانهای بزرگ در کشور، هزینه ی هنگفتی را روی سیستم مدیریت هوشمند ساختمان سرمایه گذاری میکند، اما در انتها سیستم به صورت دستی کار میکند.  دلیل این امر آن است که آموزش در دو سطح کاربری و راهبری به درستی صورت نگرفته است. چون آموزش به درستی انجام نمیگیرد، کاربران باور نمیکنند که این سیستمها میتوانند به صورت خودکار فعالیت کنند. هنگام تحویل سیستمها بایستی تمامی توانمندیهای سیستم به کاربران تحویل و در مورد آنها آموزشهای لازم داده شود. کاربران باید بدانند چه ابزاری تحویل آنها شده تا بتوانند به خوبی از آن استفاده نمایند. در هر دو بخش پیاده سازی و بهره برداری باید آموزشهای مناسبی داشته باشیم. این امر، وظیفه گروه پیش از فروش و فروش شرکتها است تا اطلاعات لازم را به بهره بردار سیستم ارائه نمایند. در ادامه وقتی کاربر آموزشهای لازم را ببیند، اگر نیازی داشته باشد، چون به باور رسیده، برای رفع آن درخواست میکند. رامین روحی مدیر فنی شرکت داده های رسا در مورد دلایل کاربری سیستمهای آنالیتیک تصویری میگوید: آنالیز تصویر در واقع بهره برداری از یک زیرساخت ایجاد شده و گرفتن اطلاعات مفید است. در حوزه نظارت تصویری، آن گونه که اسمش پیداست، بر روی محیطی که برایمان اهمیت دارد، مشغول نظارت هستیم. بخشی از این روند مربوط به امر شناسایی است. اما وقتی که حجم داده های ما بالا رفت چه می توان کرد؟ آیا به منظور ضبط موارد دیگر و برای باز شدن فضا، اطلاعات ثبت شده ی قبلی را باید دور بریزیم؟ چه استفاده ای از این داده های ضبط شده میتوان کرد؟ اینجاست که آنالیز تصویری میتواند به ما یاری دهد. وی ادامه داد: آنالیز تصویری کمک میکند تا در حوزه ی آماری اطلاعات خوبی جمع آوری شود. به عنوان مثال، میتوان تشخیص داد که در یک برج امروز چه تعداد بازدید کننده داشته ایم و از این آمار میتوان بهره برداری خوبی انجام داد. یا مثال اگر در محلی عده ای جمع شده باشند، میتوان بروز اتفاقی را تشخیص داد و آلارمی را به صورت خودکار برای اپراتور ارسال کرد.  در نتیجه، سیستم های حوزه تصویر در دنیا، به این سمت می روند که اپراتورها ورای کاربری های امنیتی، بتوانند رفتارهای اجتماعی را نیز تشخیص دهند و نیازهای خود را در حوزه ی تصویر جستجو نمایند. به عنوان مثال، در یکی از مراکز خرید بسیار مشهور در ایالات متحده، دوربینهایی در راهرو ها نصب میشود. علاوه بر استفاده های امنیتی از این دوربینها، میتوان از سیستمها برای شناسایی درصد مراجعه ی افراد به راهرویی خاص استفاده کرد. در نتیجه، میتوانند با همین اطلاعات ساده که از دوربینها به دست می آید، ترافیک را در یک راهرو کم کرد و بار آن را بر روی راهرو های دیگر گذاشت. البته باید گفت که در کشور ما هنوز آنالیز تصویر چندان جایگاه خود را پیدا نکرده و همه چیز در حد صحبتهای فنی است. رامین روحی در مورد اینکه چرا این مبحث هنوز جایگاه خود را به درستی پیدا نکرده، میگوید: آنالیز تصویر محصول گران قیمتی است که کارفرمایان ما حاضر نیستند برای آنها پول اضافه ای پرداخت کنند. دلیل دوم عدم استقبال مناسب از این سیستمها مبحث زیرساختها و نوع نگاه کاربران در سیستم نظارت تصویری میباشد. امیدوارم که سیستمهای نظارت تصویری در کشور ما به سمت کارهای علمی و آکادمیک برود.

سیستمهایی گرانتر و پیچیده تر یا ارزانتر و ساده تر؟

با پیشرفت های بسیاری که در صنعت نظارت تصویری داشته ایم، هزینه های جاری برای سیستم ها کاهش یافته است. اگر سالیان گذشته، هزینه های تهیه کردن یک سیستم نظارت تصویری ساده بسیار زیاد بود، اما امروزه با پیشرفت فناوری ها میتوان با همان هزینه های قبلی، سیستمهایی به روز و مدرنتر را تهیه کرد. کارشناسان در این رابطه چه نظری دارند؟ سیامک یاسی میگوید: من سیستمهای امروزی را به دو دسته تقسیم میکنم. دسته ی اول، ساده تر و ارزانتر و دسته ی دوم، پیچیده تر و گرانتر. هر دو دسته وجود دارند. در بسیاری از مکانها سیستمهای پیچیده کاربردی ندارد و نیازی به آن سیستم نیست و هر قدر سیستم ساده تر و ارزانتر باشد، کاربری آن مقرون به صرفه تر و عمومی تر میشود. اما در جایی که نیاز به پیچیدگی سیستم داریم، فناوری ها پیچیده تر و بسیار مؤثرتر شده اند. آرش جهانشاهی قاجار چنین پاسخی برای این پرسش دارد: راهکارهای امروزی لزوما گران تر نیستند، اما مسلما پیچیده تر شده اند. در حال حاضر اینترنت اشیا در سیستمها مطرح شده و ما برای تمامی وسایل منزل امکان پردازش، تحلیل، هوشمندی و اتصال به یکدیگر را فراهم کرده ایم. این یعنی پیچیدگی در حال افزایش است. با آموزش درست در ادامه می توان از این ابزارهای پیچیده به راحتی استفاده کرد. به عنوان مثال، اگر یک گوشی هوشمند را با یک گوشی غیر هوشمند مقایسه کنیم، گوشی هوشمند پیچیدگی های بیشتری دارد، اما قطعا راحتی هایی را برای کاربران به همراه می آورد. البته صرف اینکه، پیچیدگی افزایش می یابد، به آن معنا نیست که راحتی ما کاهش می یابد. علی یارمحمدی نیز این گونه نظری دارد:  به نظرم راهکارهای امروزی ارزانتر و کاربردی تر هستند. قیمت محصولات پایین تر آمده، اما به واسطه استفاده های متعدد پخته تر شده اند و در نتیجه ی تجربه های مختلف، سیستمها کاربردی تر شده و نیازهای مشتریان را با امکانات بیشتری رفع میکنند. اگر بخواهیم از نگاه یک کارفرمای حرفه ای ببینیم، پیچیدگی افزایش نیافته، از آنجا که مجریان نیاز به آموزش بیشتری دارند، شاید پیچیدگی هایی مشاهده نمایند، اما سیستمها پیشرفته تر شده اند. اگر مجریان پروژه ها بخواهند همراه با تکنولوژی های روز باقی بمانند، باید آموزش و مطالعه را در کنار کار خود داشته باشد. در هیچ سیستمی نمیتوان مدرکی را یک بار دریافت کرد و ده سال با آن فعالیت داشت.

پیچیدگی بیشتر در خدمت کاربران

یارمحمدی همچنین میگوید: کاربران سیستم های نظارت تصویری لایه های مختلفی دارند، برخی از کاربران پیچیدگی سیستمها برایشان قابل قبول نیست و به سیستمی ساده نیاز دارند که با کوچکترین تنظیماتی به کار بگیرند. در کنار این دسته از کاربران، عده ای هم هستند که ساده بودن سیستمها برایشان اهمیت ندارد و به کاربردی بودن آن توجه دارند و قابلیتهای سیستمها برایشان ارزشمند است. در کل شرکتها بایستی هم مجموعه محصولات ساده و هم حرفه ای داشته باشند. محمد رحمانی در این راستا چنین اظهار میدارد:  راهکارهای جدیدی که در حال حاضر معرفی شده و حرف تازه ای برای گفتن دارند، قاعدتا گران هستند. هنگامی که مشکلی توسط یک راهکار برای اولین بار حل می شود، مسلما خروجی آن برای کاربری افراد بسیار گرانتر از معمول است. اما من معتقدم که با راهکارهای ارزان نیز میتوان راهکارها و تجهیزات کارا ارائه داد. این امکان نیز وجود دارد که از تجهیزات گرانتر برای قابلیتهای بیشتر استفاده کرد. یعنی لزوما امروزی بودن راهکارها به سادگی و ارزانی آنها منجر نمیشود. تفاوت راهکارها در خروجی آنها نیست، بلکه در عمر مفید و میزان پایداری آنها میباشد. وی ادامه میدهد: البته نسبت به گذشته، راهکارها چند جهت گیری متفاوت دارند، سیستمها به سمت ارزان شدن، کاهش پیچیدگی و همین طور به سمت یکپارچگی میروند. در لایه ی سخت افزار همیشه تجهیزاتی که امروز دریافت میکنیم، نسبت به دیروز کاراتر و در عین حال ارزان تر هستند. مثال همیشه ما فناوریهای جدیدتری در محصولات داریم، اما هیچ وقت قیمت آنها بالاتر نمیرود. همین امر در نرم افزارهای نظارت تصویری نیز قابل مشاهده است. رامین روحی میگوید: دو دیدگاه در صنعت نظارت تصویری کشور وجود دارد. یکی از این دیدگاه ها میگوید که دوربینهای مداربسته، سیری مانند موبایل را طی میکنند و در حال همه گیر شدن هستند که در این لایه از کاربران، قیمتها نقش بسیار مهمی دارند. این دیدگاه بیشتر در کشورهای آسیای جنوب شرقی قابل مشاهده است. در برخی از کشورها، این دیدگاه وجود دارد که با توجه به هزینه هایی که بر روی سیستمها میکنند، بیشترین بهره برداری را از آن صورت دهند. در حوزه های دولتی این دیدگاه بیشتر دیده میشود و آنها اعتقاد دارند دوربینی که در سیستم به کار می رود، باید عمر بین ده تا پانزده ساله داشته باشد. بنابراین، اگر کاربران بر روی سیستمهای ارزانتر سرمایه گذاری میکنند، نباید انتظار ده تا پانزده سال کاربری را از آنها داشته باشند.  روحی همچنین این گونه ادامه میدهد:  نوع کارفرما، نوع پروژه و نوع محلی که در آن قرار است از دوربینها استفاده شود، تأثیر به سزایی در انتخاب سیستمهای مختلف دارد. به عنوان مثال، در یک نیروگاه دوربینهای 4k  میتواند مناسب باشد، اما ده سال پیش چنین دوربینهایی نبوده و امروز مسئولین این محل میتوانند آن را به سیستم خود اضافه نماید. اما مثال در یک شعبه بانک ممکن است که دوربین 4K کاربردی نداشته باشد. به نظرم هر دو دیدگاه وجود دارد و نوع محیط، کارفرما و شرایط دیگر تأثیرگذار هستند. وی همچنین میگوید: البته هر چیزی که ارزان است، دلیل نمیشود که کاربری ساده تری داشته باشد، اتفاقا از سیستمی که گرانتر است، باید انتظار داشت که کاربری ساده تری داشته باشد. یکی از دلایل ارزان بودن برخی از سیستمها آن است که برخی قابلیتها را ندارند. با این وجود، یک سری برندها هستند که برای محصولات خود سرمایه گذاری هایی را کرده اند و نسخه های ارزانتری برای محصولات خود ارائه مینمایند تا بتوانند در بعضی از بازارها با موفقیت همراه شوند. در ایران، به نظر من، بیشتر کارفرمایان مایلند که سیستم هایی را بخرند که بهتر باشند و طول عمر بیشتری داشته باشد و تنها یک بار این هزینه را انجام دهند.

سیستمهای ذخیره سازی در گذر زمان

هرقدر رزولوشنهای دوربینهای امروزی بالاتر رفته، به همان نسبت مشکلات ناشی از فضای بالای مورد نیاز برای ذخیره سازی افزایش یافته است. فناوری های امروز برای این مشکل چه راهکاری اندیشیده اند؟ محمد رحمانی در این رابطه میگوید: روندی که در حوزه ی ذخیره سازی، از سوی سازندگان مشاهده میشود، استفاده از تجهیزات تخصصی برای ذخیره سازی است. به این معنا که قبلا تجهیزات عمومی را برای ذخیره سازی اطلاعات استفاده میکردیم، اما امروز به دلیل نیازهای خاصی که در حوزه نظارت تصویری داریم، لزوما سیستمهای قبلی نمیتوانند آنها را رفع نمایند. در نتیجه، در بخش سیستم عامل اتفاقاتی در حال رخ دادن است، همین طور در بخش سخت افزارهای مرتبط با ذخیره سازی و نحوه ی نوشتن اطلاعات روی هارد ها تغییراتی را شاهد هستیم و همه ی این اتفاقات به سمت تخصصی شدن روند ذخیره سازی برای کار ویدیو میرود. وی ادامه میدهد: در حال حاضر نود درصد از سیستمهای ذخیره سازی از نوع دیتا هستند، در حالی که در مبحث نظارت تصویری، حجم داده ها بسیار بزرگ است و قاعدتا سخت افزارها میتوانند تخصصی تر شوند. از ناحیه ی تولید کنندگان دوربین نیز، هر قدر که به سمت رزولوشن های بالاتر میرویم، راهی نداریم جز اینکه در جستجوی سیستمهای فشرده سازی جدیدتری باشیم و با کمترین میزان از دست دادن دیتا، بیشترین فشرده سازی را انجام دهیم. رحمانی همچنین اظهار مینماید: مشکلی که در این حوزه وجود دارد، آن است که پردازشگر های بسیار قوی باید برای این تجهیزات به کار گرفته شوند. امروزه اگر بخواهیم، تصاویر 4K  را به صورت فولفریم با روند فشرده سازی همراه کنیم، نیاز به پردازشگری بسیار قوی داریم که این چنین تجهیزاتی هنوز در دسترس نیست. هر قدر که تجهیزات داخلی بسیار قوی ای روی سخت افزارها و دوربینهای خود داشته باشیم، میتوان بسیاری از روندهای پردازش را داخل دوربین انجام داد. در نتیجه مشکلات ما هم در انتقال و هم ذخیره سازی کم میشود. به عنوان مثال، بین 264 H. و 265 H. که پنجاه درصد کاهش پهنای باند را داریم، پیشرفتها بسیار به کندی صورت میگیرد. یکی از علل اصلی این امر، آن است که هنوز سخت افزارهای لازم برای ارائه ی یک استریم فولفریم خوب حتی در 264 H.   نیز نداریم، چه برسد به اینکه پنجاه درصد اشغال CPU را افزایش دهیم.  سیامک یاسی در این راستا میگوید: با توجه به رشد روزافزون فناوری ها و بالا رفتن کیفیت تصاویر، به همان نسبت، در زمینه ی ضبط تصاویر نیاز به محصولات قوی تر و با کیفیت تر داریم تا بتوانند تصاویر را با حجم و کیفیت بالا مدیریت و ذخیره سازی کنند. هر قدر که کیفیت تصاویر بالاتر می رود، به همان نسبت پیچیدگی ها نیز افزایش می یابد. آرش جهانشاهی قاجار این چنین اظهار نظر میکند: در حال حاضر سیستمهایی در حوزه ی پردازش تصویری داریم که مثال نویز را از تصاویر حذف می کنند و میتوانند تأثیرات باران و برف را در تصاویر حذف نمایند و یا با پردازش می توان لرزش تصاویر را حذف کرد و بدین ترتیب، میتوان کیفیت تصاویر را افزایش داد. اما عمده ی تأثیری که پردازش تصویر بر سیستمها دارد، به کارآیی دوربینها بر می گردد.  وی ادامه میدهد: در حال حاضر دوربینها قابلیت تشخیص چهره را ارائه می نمایند، اما تشخیص عنبیه هنوز به صورت کامل به دوربینها اضافه نشده است و خیلی دور از ذهن نیست که بتوان این ویژگی را نیز در آینده در سیستمهای آنالیتیک دوربینها داشت.

نظارت تصویریذخیره سازی تصاویر نظارت تصویری چالشی جدید

علی یارمحمدی با ذکر ذخیره سازی به عنوان یکی از چالشهای نظارت تصویری میگوید: متأسفانه در کشور ما، به اجزای یک سیستم نظارت تصویری بسیار زیاد پرداخته میشود و مشخصات خیلی دقیق و ریزی دریافت میگردد، اما ذخیره سازی که آخرین و مهمترین بخش یک سیستم است، درباره اش فکری صورت نمیگیرد یا حرفه ای طراحی نمیشود. ذخیره سازی تکنیکهای زیادی دارد، راهکارهای بسیاری برای آن وجود دارد. یکی از مباحث آینده در این موضوع میتواند ذخیره سازی در ابر (cloud storage) باشد. در دنیا بسیاری از بخشها به سمت این نوع ذخیره سازی رفته اند.  یارمحمدی ادامه میدهد: بحث فشرده سازی در حوزه ذخیره سازی یکی از مباحث بسیار مهم است و هر قدر بتوانیم فشرده سازی بهینه تری داشته باشیم که با حفظ کیفیت تصویر، فضای کمتری برای ذخیره سازی نیاز دارد، کمک بسیار خوبی در پایین آوردن هزینه ها میشود. به عنوان مثال، کمپانی Axis از حدود یک سال پیش فناوری Zipstream را به بازار معرفی کرده که تا هفتاد درصد فشرده سازی را بهینه و در هزینه ها صرفه جویی می نماید. مدیر عامل شرکت اینفوسک همچنین ذکر می کند: از بحث فشرده سازی که بگذریم، بسیاری از سیستمها در ایران، از راهکارهای ذخیره سازی استفاده میکنند که برای نظارت تصویری طراحی نشده و در واقع Storage IT هستند و برای ذخیره سازی محتوای غیرتصویری طراحی شده اند. بسیاری از شرکتهای بزرگ دنیا، فناوری هایی انحصاری برای ذخیره سازی تصاویر تهیه کرده اند. به عنوان مثال، محصولی که شرکت ما در این حوزه عرضه میکند، سیستمهای ذخیره سازی برند Resilient است که الگوریتم تصاویر را به صورت کاملا بهینه از الگوریتم IT جدا کرده است. رامین روحی با اشاره به هوشمند سازی در سیستمهای ضبط تصاویر میگوید: به نظرم در بخش ضبط تصاویر شرکتها به دنبال آن هستند تا هوشمند سازی را بیش از پیش اجرایی و همین طور بر روی کم کردن فضای ذخیره سازی فعالیت کنند. این دو امر در صنعت نظارت تصویری به سرعت در حال پیشروی است.  فناوریهای ذخیره سازی در حال ارزانتر شدن در صنعت هستند و تأثیر خود را بر روی صنعت نظارت تصویری نیز خواهند گذاشت. امیدوارم که در بخش ضبط تصاویر و مانیتورینگ کشور به سمت خود کفایی برود. ما در حوزه ی نرم افزار در بسیاری از زمینه ها خودک فا هستیم و امیدوارم که در بخش تصویر و مانیتورینگ و ضبط تصاویر خودکفایی اتفاق بیفتد.

الزاماتی برای کاهش نیروی انسانی

استفاده از سیستمهای نظارت تصویری امروزه باعث شده تا این دیدگاه در میان کارشناسان ایجاد شود که میتوان نیروی انسانی را به واسطه ی این راهکارها کاهش داد. برخی کارشناسان عقیده دارند که با ایجاد هوشمندی در سیستمهای نظارت تصویری، وظایف جدیدی برای افراد تعریف شده که الزاما کاهش نیروی انسانی را در پی ندارد. علی یار محمدی در این رابطه میگوید: در دو بخش، نیروی انسانی برای سیستمهای نظارت تصویری دخیل هستند، اول مرحله نصب و راه اندازی و دوم بهره برداری است. در مرحله بهره برداری، هر قدر سیستمی بهینه تر اجرا گردد و هر قدر امکاناتی مانند Video Analytic بیشتر مورد استفاده قرار گیرد، نیاز به نیروی انسانی کمتری وجود دارد . یارمحمدی ادامه میدهد: هر قدر فضای کاری اپراتورها ارگونومی بهتری داشته باشد و بهتر باشد، با نیروی کمتر میتوان عملکرد بیشتری داشت. در کاری که با یک سیستم معمولی و ساده هر چهار ساعت اپراتور به دلیل خستگی مفرط عوض میشود، با استفاده از راهکارهای مناسب، در کنار طراحی یک اتاق کنترل بهینه میتوان کاری کرد که این اپراتور به جای آن تا هشت ساعت بتواند در محل کارش بماند. بدین ترتیب در هزینه های نیروی انسانی صرفه جویی میگردد. وی در ادامه با نا ممکن بودن حذف نیروی انسانی ذکر میکند: سیستمهای آنالیتیک و هرگونه هوشمند سازی که در سیستمها انجام می دهیم، نمیتواند به صورت صد در صد جایگزین نیروی انسانی در سیستمها گردد. این سیستم میتواند ابزار بسیار خوبی برای کم کردن خطاهای نیروی انسانی باشد و کارآیی سیستم را بالا ببرد. در واقع با این سیستمها نیاز به نیروی انسانی به حداقل میرسد، اما به صفر نخواهد رسید. اصلا حذف نیروی انسانی امکانپذیر نیست. سیامک یاسی در این باره چنین نظری دارد: در بخش سیستمهای نظارت تصویری، برای کم کردن نیروی انسانی، تنها چیزی که کمک زیادی میتواند به ما کند، آنالیتیک های تصویری و سیستمهای آلارم مختلف است. هنگامی که سیستم آنالیز به کمک سیستمهای نظارت تصویری می آید، دیگر نیازی نیست که 24 ساعته با اپراتورها به بررسی تصاویر بپردازید. در این صورت، شاید بتوان تعداد نیروی انسانی را کم کرد. وی همچنین میگوید: تقریبا میتوان گفت که حذف نیروی انسانی از سیستمها غیرممکن است، چرا که این سیستمها نظارتی و امنیتی هستند. در بحث امنیت باید سرعت عمل داشت. حذف کامل نیروی انسانی از سیستمها کاری معقول نیست و من بیشتر با کاهش آنها موافق هستم. علاوه بر کاهش نیروی انسانی، استفاده از آنالیتیک های نظارت تصویری، میتواند استفاده از نیروی انسانی را مقرون به صرفه تر نیز بسازد و سیستمها را کارآمدتر نماید. در این راستا رامین روحی اظهار میدارد: در سیستمهای نظارت تصویری، تعریف بخشها از این فناوری تأثیر زیادی در کاهش نیروی انسانی خواهد داشت. البته در مورد هوشمند سازی، من فقط منظورم آنالیز ِ تصویر نیست و هوشمندی خود سیستم برای کاربری نیز مطرح است. در واقع برای هوشمند سازی، دو لایه داریم، یکی اینکه بتوان قابلیتهایی هوشمند، به عنوان مثال، تشخیص چهره را در سیستم پیاده سازی کرد، در لایه ی بعدی نوعی هوشمند سازی مطرح باشد که طی آن آلارم هایی برای سیستم تعریف گردد تا در مواقعی خاص پیامهایی ویژه را برای کاربر ارسال کند و در نتیجه، کارفرمایان با کمترین نیروی انسانی بیشترین کاربری را از سیستمها انجام دهند.

سیستمهای آنالیتیک در خدمت کاهش نیروی انسانی

آرش جهانشاهی قاجار با اشاره به سیستمهای آنالیتیک به عنوان راهحل کاهش نیروی انسانی میگوید: سیستمهای آنالیتیک، همچون مغز انسان عمل میکنند و با استفاده از آنها میتوان نیروی انسانی سیستم را کم کرد. اما در ادامه بعد از اینکه یک شناسایی صورت گرفت، باید کاری هم در پاسخ به آن صورت دهیم. بسیاری از سیستمهای نظارت تصویری ما در کشور هستند که فاقد سیستم صوتی میباشند. اگر در کنار ابزارهای آنالیزی، بتوانیم ابزارهایی داشته باشیم که در برابر اتفاقات پاسخگویی داشته باشند، میتوان نیروی انسانی را کاهش داد. وی همچنین تأکید میکند: حذف نیروی انسانی که امکانپذیر نیست و نمیتوان آنها را به صورت کامل از سیستمها حذف کرد و اصلا منطقی هم نیست که این کار را بخواهیم بکنیم و کار غلطی است. در این راه، گزینش آگاهانه بهترین تصمیم است و باید به اندازه کافی و افراد درستی به عنوان نیروی انسانی انتخاب شوند. البته در این راه باید نیروی انسانی آموزش دیده و مطلعی مورد استفاده قرار گیرد. ما با استفاده از آموزشهای لازم و انتخابهای هوشمندانه میتوانیم نیروی انسانی را تا حد زیادی کاهش دهیم و در عین حال کارکرد سیستم را از دست ندهیم . محمد رحمانی در این راستا چنین نظری را ابراز می دارد: هنگامی که سیستمهای جدیدی در نظارت تصویری پیاده سازی میشود، وظایف جدیدی برای افراد بخش امنیت سازمان تعریف میگردد. درست است که یک بخش از کارهای یک نیروی انسانی توسط دوربینها و دیگر تجهیزات رفع میشود، اما این تجهیزات نوعی ابزار هستند که وظایفی جدید را برای افراد ایجاد می نمایند که تا پیش از این در مورد آنها انتظاری نمی رفته است. مسئولین امنیت و مانیتورینگ سیستمها تا به حال ابزاری برای دیدن نداشتهاند، اما حالا که ابزارها را دارند، باید گزارشهای لازم را برای مدیران خود بفرستند. وی ادامه میدهد: استفاده از سیستمهای نظارت تصویری جدیدتر میتواند منجر به کارا تر شدن عملکرد ها شود، اما لزوما باعث کاهش نیاز به نیروی انسانی نمیگردد. با توجه به تجربه ی من در محیط های مختلف، با نصب سیستمهای نظارت تصویری نیروها کم نشدند، اما وظایف جدید تری برای آنها تعریف شده که باعث افزایش عملکرد آنها گردیده است. اگر در گذشته، عملکرد آنها ده درصد کارآیی داشته، اما امروز به واسطه ی این سیستمها راندمان آنها به هشتاد درصد رسیده است. به عبارت دیگر، کاری که امروز توسط یک نفر با سیستمها انجام میدهیم، اگر قرار بود در گذشته انجام دهیم، بایستی از ده نفر استفاده میکردیم. بدین ترتیب از این جهت نیروها کاهش مییابند، اما در یک سیستم دیگری کم میشود. رحمانی همچنین میگوید: در محیط هایی وسیع، از جمله خطوط انتقال نفت و گاز که هر چند کیلومتر یک نفر مسئول به عنوان نگهبان گماشته شده، میتوان از دوربینهایی استفاده کرد و بدین ترتیب از نیروهای انسانی کاست، اما در شرکتها و مجتمع ً های تجاری، معمولا نمیتوان این کار را انجام داد. در نتیجه به نظرم نیرو کاهش مییابد، اما به آن صورت که ذکر کردم. رامین روحی در این رابطه میگوید: این مسئله در پروژههای مختلف تفاوت دارد و برای تمام پروژهها نمیتوان یک نسخه پیچید. چنین مبحثی ممکن است در یک ساختمان اداری در یک وزارتخانه یک نوع پاسخ داشته باشد و در یک نیروگاه و یک محیط نظامی و یک شعبه بانک پاسخی دیگر. درجه ی امنیتی آن محل تأثیر مستقیمی بر روی کاهش و یا عدم کاهش نیروی انسانی خواهد داشت. در یک نقطه ی مرزی نمیتوان نیروی انسانی را کاهش داد و شاید لازم باشد که حتی از نیروی انسانی بیشتری نیز استفاده کرد. اما در یک فروشگاه و مرکز خرید میتوان نیروی انسانی را کم کرد و از آن نیرو در جاهای دیگر برای استفاده های غیرامنیتی استفاده کرد. وی در ادامه با تأکید بر غیرممکن بودن حذف نیروی انسانی اظهار مینماید: نکته ای که مطرح میشود آن است که حذف نیروی انسانی به هیچ عنوان امکانپذیر نیست. به عنوان مثال، اگر در یک محیط پیرامونی و هنگام شب، آلارمی از سوی سیستم برای اتاق کنترل بیاید، مبنی بر اینکه شخص ناشناسی در حال نزدیک شدن به محل است، در اینجا نیروی انسانی باید دخالت کند. بر این اعتقاد هستم که نیروی انسانی را به وسیله ی سیستمهای نظارت تصویری و هوشمند سازی میتوان هوشیار نگاه داشت تا بهترین بهره برداری از آن سیستمها به دست آید.

چالشهای کنونی صنعت نظارت تصویری در ایران

حال باید دید که در حال حاضر کارشناسان و مدیران حفاظتی کشور در صنعت نظارت تصویری با چه مشکلاتی در حال حاضر روبرو هستند. آرش جهانشاهی قاجار با اشاره به پیچیدگی سیستمها و اینکه این مسئله باعث بالاتر رفتن اهمیت آموزش شده، میگوید: متأسفانه فرهنگ آموزش گرفتن و آموزش دادن ضعیف شده است. در جوامعی که پیشرفت های فناوری خوبی داشته اند، مبحث آموزش بسیار مورد توجه بوده است. این خطر دیده میشود که با افزایش پیچیدگی سیستمها و عدم جدی گرفتن آموزش، استفاده درستی از سیستمها صورت نگیرد. البته این مسئله تنها به ما تعلق ندارد و امری جهانی است، اما در بقیه ی جاهای دنیا، مبحث آموزش جدی گرفته شده است.  علی یارمحمدی با ذکر مشکلات مالی ناشی از تحریم های چند سال گذشته، اظهار میدارد: علیرغم اینکه رفع تحریم ها صورت گرفته، اما گردش مالی بهتر از قبل نشده و همین امر در صنعت نظارت تصویری نیز ایجاد مشکل کرده و باعث کوچک شدن بازار گردیده است. در این صنعت تقاضا برای سیستمهای جدید افزایش یافته، اما به علت نبودن بودجه های لازم، بازار با محدودیت مواجه شده است. وی همچنین میگوید: چالش بعدی که در بازار ایران میبینم ضعف و کمبود مشاور حرفهای است. متأسفانه با وجود پیشرفت های فناوری، اطلاعات به روز این سیستمها به دست مصرف کنندگان نمی رسد، چون اطلاع رسانی درستی صورت نمی گیرد و مشاوری که باید نقش خود را ایفا نماید و به کارفرما اطلاع بدهد و در عین افزایش کارآیی هزینه ها را پایین بیاورد، متأسفانه این دانش را ندارد و مشاورین اندکی که در بازار داریم، همه جهت دار هستند.  یارمحمدی در ادامه تأکید میکند: البته حمایت از برند همیشه بد نیست و ما اعتقاد داریم که اگر یک مشاور همه ی برند ها را بشناسد و با دیدگاه تخصصی خود، یک برند را در یک جا بیشتر معرفی کند این اشکال ندارد. اما این امر زمانی صدق میکند که اگر مشاوری اطلاعاتی به کارفرما می دهد، واقعا بر اساس تخصص باشد و بر اساس صالح کاربر مذکور اطلاعات ارائه گردد. در واقع مشاور باید بداند که برای یک پروژه با مختصات آن، یک برند ممکن مناسب است و برای پروژه ای دیگر یک برند دیگر. عدم راهنمایی های صحیح از سوی مشاوران، باعث میشود که کارفرما در تصمیم گیری بسیار دچار اشتباه گردد. محمد رحمانی نیز چنین نظری دارد: نگرانی عمده ما نبود مشاورین با سواد در صنعت است. در نتیجه، کارفرمایان بهتر است مشاوره های لازم را از پیمانکاران خود بگیرند تا اینکه بخواهند از مشاورین استفاده نمایند.  مشاورها باری را از روی دوش پروژه ها بر نمی دارند که حتی باری را هم بر روی آن اضافه میکنند. مشاور باید یک سری دغدغه های فنی را از کارفرما بگیرد و مسئولیت پذیری هایی را در پروژه داشته باشد، اما از آنجا که مشاورین خوبی در پروژه ها نداریم، مسئولیت ها با وجود استفاده از مشاورین، باز هم بر دوش پیمانکاران می افتد. وی در ادامه این گونه اظهار مینماید: نگرانی بعدی ما آن است که درب سوء استفاده برای شرکتهایی که تنها به منافع خود فکر میکنند، باز است. بدین معنا که اگر سرمایه گذاری ای بر روی یک برند انجام شده، به محض موفقیت این برند، شرکتهای منفعت طلب دیگر، می آیند و از راههای دیگر، تجهیزات آن برند را وارد میکنند و به کارفرما تحویل می دهند و چون سرویسی نمیتوانند به مشتریان خود ارائه نمایند، بار خدمات، به دوش تأمین کنندگان اصلی می افتد. این بدان دلیل است که دولت نظارت چندانی روی برند ها انجام نمی دهد تا آنها زنجیره ی خدمات خود را ساماندهی نمایند. باید هنگام واردات تجهیزات به داخل کشور، برای شرکتها شرایطی مشخص شود که طی آن خدماتی برای آن محصول ارائه شود. سیامک یاسی در این زمینه میگوید: نگرانی عمده ی ما این است که دست اندرکاران صنعت اعم از مشتریان و تأمین کنندگان سیستم و نصب کنندگان سیستم کیفیت را فدای قیمت نمایند و در جایی که باید از فناوریهای روز دنیا استفاده شود، برندی را تنها بهخاطر مسائل مالی به کار نگیرند. اولین دلیل این مسئله، عدم دانش کافی است، کسی که دانش کافی در این زمینه داشته باشد، به همان اندازه میتواند قانع شود که باید کالای با کیفیت و تکنولوژی روز دنیا مورد استفاده قرار دهد. رامین روحی با ذکر دانش فنی به عنوان چالش عمده ی صنعت نظارت تصویری میگوید: بزرگترین چالش ما در صنعت بحث دانش فنی است. اگر این دانش در صنعت تقویت شود و کلاس هایی آموزشی در میان کارفرمایان و پیمانکاران برگزار گردد و سطح دانش فنی بالاتر برود، پروژه ها بسیار موفق تر به سرانجام میرسند.

 منبع: دنیای حفاظت